Fietsdiefstal als prioriteit voor politie en justitie

Fietsdiefstal is een rem op fietsgebruik. Wie slachtoffer wordt, is daarna minder geneigd om te fietsen en een nieuwe fiets te kopen. Laat staan om dagelijks te fietsen. Voor veel slachtoffers is het zelfs een reden om te stoppen met fietsen. De Fietsersbond vraagt als belangenbehartiger van alle fietsers aan de politie om van de strijd tegen fietsdiefstal een prioriteit te (blijven) maken. Met de ontwikkeling van een centraal register voor fietsen en het nieuw wettelijk kader voor het gebruik van lokfietsen gaat het alvast de goede kant op.

In Vlaanderen werden in 2021 naar schatting 29.000 fietsen gestolen (FietsDNA 2022). Uit onderzoek van VIAS blijkt bovendien dat meer dan de helft van de fietsdiefstallen (52%) niet wordt aangegeven bij de politie. Voor de fietser die de fiets dagelijks als belangrijkste vervoermiddel gebruikt betekent een gestolen fiets dat men zich niet meer kan verplaatsen. Uit studies blijkt dat in steden per vier gestolen fietsen één persoon stopt met fietsen. Wie slachtoffer wordt van een fietsdiefstal is dus minder geneigd om een nieuwe fiets te kopen, laat staan dagelijks te fietsen. 

Voor de Fietsersbond is de strijd tegen fietsdiefstal dan ook een absolute prioriteit. En het lobbywerk van de Fietsersbond loont: sinds kort is er een nieuw wettelijk kader voor het gebruik van lokfietsen, een samenwerkingsakkoord voor het centraal fietsregister MyBike en zetten verschillende politiezones steeds meer in op de strijd tegen fietsdiefstal.

Mybike

De creatie van een  centraal fietsregister, een online database van gestolen fietsen, is een belangrijke eis vanuit de Fietsersbond. Het was zelfs één van de belangrijkste eisen uit het memorandum voor de verkiezingen van 2019.  De Fietsersbond is verheugd dat het tegen de zomer van 2024 eindelijk zover zal zijn.. 

Tot op heden ontbrak het de politie aan de nodige informatie om een gestolen fiets terug te bezorgen aan de eigenaar. Ook als je een tweedehands fiets koopt, kan je maar moeilijk achterhalen of het om een gestolen exemplaar gaat. Een centraal register voor fietsen, dat een fiets automatisch koppelt aan de eigenaar, brengt hier verandering in. Het nationaal registratiesysteem zal ervoor zorgen dat fietsen snel geïdentificeerd en teruggebracht kunnen worden naar de rechtmatige eigenaar. Met dit systeem kan je ook de tweedehands verkoop van fietsen duidelijk documenteren.

Het nationale fietsregister is gebaseerd op het Brusselse MyBike, dat al in 2019 werd gelanceerd en ondertussen meer dan 46.000 fietsen heeft geregistreerd. Iedereen zal zijn fiets met al zijn kenmerken via een online platform kunnen registreren. Na registratie ontvang je een gratis sticker met een uniek nummer om op het frame van je fiets te kleven. Slaat het noodlot toe en wordt je fiets gestolen, dan kan je via het platform aangifte doen van de diefstal. Omdat politiediensten toegang hebben tot de databank, kunnen gevonden fietsen dankzij het unieke nummer op de sticker eenvoudig aan de eigenaar gelinkt worden.

In januari 2023 sloten de verschillende overheden na twee jaar onderhandelen een samenwerkingsakkoord rond dit centraal register voor fietsen. En op dinsdag 16 januari 2024 werd het wetsvoorstel van minister Georges Gilkinet unaniem goedgekeurd door de commissie Mobiliteit van het Federaal parlement. Tegen de zomer van 2024 moet het centraal register voor fietsen er komen. Heb je vragen over hoe dat precies in zijn werk zal gaan? Vind de antwoorden in deze handige FAQ.

Wettelijk kader voor lokfietsen

Een tweede middel in de strijd tegen fietsdiefstallen zijn de lokfietsen. Hiermee zorgt de overheid ervoor dat politiezones pro-actief fietsdieven kunnen opsporen. Politiezones in steden als Gent en Brussel beschikken vandaag reeds over lokfietsen. Door een bijzonder complexe regelgeving en voorafgaande juridische procedure, was het gebruik en het volgen van een GPS-tracker in de praktijk bijna onmogelijk. Nu komt daar met dit nieuwe wettelijk kader verandering in.

Het opsporen van fietsdieven wordt gemakkelijker door het gebruik van lokfietsen en is een belangrijke stap in de strijd tegen fietsdiefstal. Een daadwerkelijke vervolging van de pleger is nodig, zodat een duidelijk signaal wordt gegeven dat het stelen van een fiets consequenties heeft. Daar loopt het vandaag te vaak mis. Door te weinig middelen bij het gerecht worden fietsdieven wel opgepakt maar slechts in beperkte mate vervolgd.

De Fietsersbond verwelkomt de nieuwe maatregelen, maar vraagt als belangenbehartiger van alle fietsers aan de politie om van de strijd tegen fietsdiefstal een prioriteit te blijven maken!