Thijs Gillis coördineert het vrijwilligerswerk bij de Fietsersbond. Af en toe brengt hij een bezoekje aan een lokale Fietersbond-afdeling. Onlangs ging hij in Lendelede mee met de fietsbus. Die brengt kinderen in groep en onder begeleiding van en naar school. Een verslag van Thijs.

Woensdagmiddag, 12 uur. Onder een gezellige herfstzon sta ik samen met Steven Banckaert, Hanne Messely en Sofie Maes, vrijwilligers van Fietsersbond Lendelede, voor de schoolpoort van basisschool de Talententuin te wachten. Het eerste grote project van de sinds april opgerichte Fietsersbondafdeling in Lendelede is het organiseren van een fietsbus voor en na schooltijd. Ouders kunnen hun kroost inschrijven om ze onder begeleiding van en naar de school te laten fietsen. Er wordt een traject gevolgd dat zoveel mogelijk jonge fietsertjes bedient.

Sofie: “Het is fantastisch om te zien hoe enthousiast dit project onthaald wordt door de Lendeledenaars. Soms rijden er zelfs dertig kinderen mee. Om die allemaal veilig naar huis te helpen fietsen, hebben wij een groep van een dertigtal vrijwilligers die zich hiervoor inzet. Sommigen fietsen een vast moment in de week, anderen geven zich op als reserve. Dat werkt heel goed. Zodanig zelfs dat de coördinatie ervan bijna onnodig is geworden. Alles regelt zichzelf via Whatsapp.”

Wanneer de meeste andere kinderen vertrokken zijn, verzamelen een 25-tal kleine fietsbuspendelaars aan de fietsenstalling. Ze worden in twee groepen verdeeld. De ene groep volgt de Zebraroute, het traject in oostelijke richting. De andere groep begeeft zich westwaarts via de Pandaroute. Rond kwart na twaalf vertrekken beide fietsbussen tegelijkertijd, elk in een andere richting.

Hanne: “ We kregen van een aantal ouders de reactie dat ze meer op hun gemak zijn ‘s morgens. Een deel van de ochtendstress valt weg. Ze weten dat de fietsbus op een vast tijdstip langs komt en hoeven hun kinderen dus niet meer naar school te brengen. Ook de kinderen zijn fier dat ze met de fiets naar school kunnen gaan.”

Ondertussen dendert de fietsbus zachtjes voort. Af en toe zwaait een passant ons na of gaat een duim enthousiast de lucht in. Onderweg stoppen we op een aantal locaties om kinderen af te zetten. Soms staan mama’s of papa’s te wachten op de hoek van de straat, al was het een klassieke schoolbus die de kinderen terug naar huis voert. Het enthousiaste gerinkel van fietsbellen vervangt het gesis van een openslaande busdeur.

‘Voila, dit waren de laatsten’, zegt Steven terwijl we de laatste twee kinderen uitwuiven. Op naar Dries De Zaeytijd, waar we nog hebben afgesproken voor een kort gesprek. Dries is een van de kernvrijwilligers van Fietsersbond Lendelede. Bij Dries thuis aangekomen, gebiedt hij ons de voeten onder tafel te schuiven en zet hij een kom hete soep voor onze neus.

Dries: “Na de opstart van onze afdeling gingen we op zoek naar een positief project om onze werking verder mee in de kijker te zetten. We kwamen al snel bij het fietsbusidee. Inspiratie deden we op bij ‘fietspoel’ in Emelgem, een project van de vader van een goede vriend van mij. Zij rijden al twintig jaar één vast traject van en naar school om kinderen op te pikken. Vreemd genoeg is dit project buiten Emelgem weinig gekend. We hebben het concept ietwat gekopieerd hier in Lendelede.” Ook in Schaarbeek heb je een gelijkaardig initiatief: De Kriekelions.

Steven: “Je merkt dat veel ouders schrik hebben om hun kinderen alleen met de fiets naar school te laten rijden. Bovendien mogen kinderen pas vanaf de leeftijd van 8 jaar, het derde leerjaar dus, zelfstandig naar school fietsen. Fietsende kinderen hebben een zelfversterkend effect: hoe meer kinderen naar school fietsen, des te minder auto’s tijdens de spits in de buurt van scholen. En hoe minder auto’s, des te meer ouders het veilig achten om hun kinderen zelfstandig naar school te laten fietsen.”

Dries: “Tussen een idee en realisatie zit natuurlijk veel werk. We zijn, in samenwerking met de school, begonnen met het lanceren van een enquête om te polsen naar de interesse bij de ouders. Uit het resultaat van de enquête zijn we uiteindelijk tot twee routes gekomen. De school heeft dus een belangrijke rol gespeeld, maar ook de gemeente heeft met ons meegewerkt om het project te promoten.”

Steven: “Naast onze kleine ‘fietsbuspassagiers’ heb je natuurlijk ook ‘chauffeurs’ nodig om het project te doen slagen. Onze afdeling heeft vijf kernleden die voltijds werken. Het was dus onmogelijk om dit project enkel met de kernvrijwilligersvol te houden. Om meer begeleiders te vinden, hebben we even moeten zoeken. We schreven de gemeente en lokale verenigingen aan, gingen vrienden en familie aanspreken,... Lange tijd verliep de zoektocht moeizaam, waardoor de fietsbus begin september maar een tweetal dagen per week kon uitrijden.”

Dries: “Inderdaad, op korte tijd ging alles in een stroomversnelling. Mensen zien al eens de fietsbus passeren in de gemeente, mond-aan-mondreclame doet de rest. Door het gewoon te doen, hebben de mensen de weg gevonden naar de fietsbus. Zelfs mijn schoonvader, die lange tijd bang was om een vaste dag te rijden, engageert zich momenteel om af en toe in te springen. Dankzij de zichtbaarheid van de actie trekken we nog steeds nieuwe begeleiders aan. Intussen fietsen we elke dag beide routes.”

Steven: "In onze kern staan Hanne en ik in voor de coördinatie van de fietsbus. Wij volgen de Whatsappgroep, communiceren de routes, gaan op zoek naar een vervanger als er een vaste vrijwilliger wegvalt en laten het weten wanneer door slecht weer de bus niet rijdt. Maar na een lange aanloopperiode loopt alles vandaag eigenlijk bijna vanzelf. We proberen de fietsbegeleiders wel regelmatig te zien en te horen en hebben een eerste infoavond gehouden waar iedereen welkom was.”

Wil jij fietsen promoten in jouw gemeente?

Ontdek hoe jij je enthousiasme als vrijwilliger van de Fietsersbond kan inzetten.