(Dit opiniestuk door Wies Callens, woordvoerder en beleidsmedewerker Fietsersbond, verscheen op 25/02 in De Standaard)

(de foto is een bewerkt beeld, de oorspronkelijke foto van enkel de auto komt van VAB - fotograaf Jeroen Peeters, de winnaar als gezinswagen voor 2021)

24 februari, de dag waarop een zevenjarige fietsster op weg naar school om het leven komt na een aanrijding met een terreinwagen en aanhangwagen. De concrete omstandigheden worden nog onderzocht. Waarschijnlijk zal er onduidelijkheid zijn over wie voorrang had en wie niet.

Het resultaat is bijzonder pijnlijk en komt opnieuw hard binnen bij de Fietsersbond.

Minder verkeersslachtoffers, minder verkeersdoden, maar wel meer letselslachtoffers en doden onder fietsers in Vlaanderen. Zo lazen we in de verkeersveiligheidsbarometer 2020 die VIAS vorige week publiceerde. De verklaring voor de daling: minder verplaatsingen tijdens de lockdown en Coronacrisis. En misschien ook meer fietsers, en een stijging van ongevallen bij ouderen en elektrische fietsers. Maar een echte verklaring komt er niet.

En dan vandaag, 24 februari kondigt VAB, een mobiliteitsorganisatie, de winnaar van de gezinswagen 2021 aan. Geen grote verrassing dat het om een SUV model gaat. Beter overzicht op de weg, makkelijk in te stappen, wat breder, maar bon, toch fijn om daarmee met het gezin te rijden.

En nog vandaag staat in de Standaard een duidelijk artikel over de SUV, een olifant in de kamer. De focus in het artikel ligt op de impact op CO2-uitstoot. Terechte bedenkingen. Waar niet bij stilgestaan wordt, is de impact op de verkeersveiligheid.

Niet voor de chauffeur en passagiers in de SUV. Wel voor de voetganger en fietser.
Voor de eerste groep is het veiliger: nog meer technische ondersteuning. Zelfs een reclamecampagne die de voorbije maand op de radio tot in den treure herhaalde dat de nieuwste SUV’s de fietsers beter zien met detectie en dat het dus veiliger wordt.

Wat genegeerd wordt, is dat die SUV’s en de impact van een aanrijding tussen een dergelijke wagen en actieve weggebruikers enorm groot is.

Het is pijnlijk om vast te stellen dat we in 2021, na het rateren van de Vision Zero doelstellingen ondanks de Corona crisis, nog steeds niet volledig de kaart van verkeersveiligheid en fietsveiligheid trekken.

De newspeak, de ambities die politiek uit om meer te investeren in de fiets, mobiliteitsorganisaties die vervellen van pure autoclubs naar ook die duurzame en actieve mobiliteit, werkgevers en werknemers die de fiets steeds meer zien als een volwaardig middel om de afstand tussen thuis en werk af te leggen…. Blijkbaar is het maar schone schijn. De Vlaming blijft de auto graag omarmen. En laat zich daarbij dan ook graag leiden door de push vanuit de sector om dan toch maar voor dat SUV stadsmodel te kiezen. Want ja, dat is toch beter, comfortabeler en veiliger.

Cijfers, onderzoeken en wetenschappelijke studies tonen andere zaken aan: het is onveiliger, niet veiliger voor fietsers en voetgangers. De parkeerplaatsen in de steden en gemeenten worden ook te klein voor die grotere wagens.

Wanneer durven we dit debat eens ten gronde voeren?

Wanneer gaan organisaties in een verkiezing voor de familiewagen van het jaar duidelijk maken dat die grotere, zwaardere wagens geen veilige wagens zijn. Dat die zelfs een grote impact hebben op de veiligheid van de fietsers.

Als we echt werk willen maken van die Vision Zero, nul verkeersdoden in 2040, dan moeten we de olifanten in de kamers echt durven benoemen. Hoeveel ongevallen moeten er nog gebeuren met (deze buitenproportionele) wagens voor er een beleid gevoerd wordt om die autodruk, auto obesitas af te bouwen en weg te werken?

Voor de Fietsersbond is het duidelijk: dit debat moet dringend gevoerd worden. Enkel zo gaan we echt die omslag kunnen maken naar een veiligere fietsregio. Graag in overleg met alle partners, misschien zit hier ook nog een mooie fietsdeal voor verkeersveiligheid in?