Je hebt interesse om een nieuwe afdeling van de Fietsersbond op te richten. Geweldig is dat! We vertellen je graag in grote lijnen hoe het werkt.

Hoe is de Fietsersbond gestructureerd?

De Fietsersbond bestaat uit een secretariaat in Brussel dat lobbywerk doet op Europees, Federaal, Vlaams en Brussels niveau, de ledenadministratie opvolgt, zorgt voor communicatie en campagnes en de afdelingen ondersteunt.

De lokale afdelingen vormen het hart van de Fietsersbond in Vlaanderen en Brussel, en bestaan uitsluitend uit vrijwilligers. Ondertussen zijn we met 117 Fietsersbond-afdelingen gerund door meer dan 1300 actieve vrijwilligers.

Waarom zijn de Fietsersbond-afdelingen zo belangrijk?
Op het lokale (gemeentelijke en stedelijke) bestuursniveau wordt veel beslist op vlak van mobiliteit: het aanleggen van fietspaden, het inrichten van schoolstraten en fietsstraten, een lokaal mobiliteitsplan, een lokaal fietsbeleid…

De Fietsersbond-afdeling kan daar een stevige rol in spelen: zij weten waar er veel of weinig gefietst wordt, kennen de fietsnoden en -pijnpunten en kunnen een direct contact met de bevoegde ambtenaren en schepenen uitbouwen. Bovendien geven de afdelingen ook input voor het beleidswerk op Federaal, Vlaams en Brussels niveau. Problemen die het lokale niveau overstijgen, worden verder opgevolgd door het secretariaat.

Wat doet een lokale Fietsersbond-afdeling?

• Een lokale Fietsersbond-afdeling kan een lokaal 'Een fiets voor iedereen'-project opzetten en uitvoeren. Meer info over: 'Een fiets voor iedereen'.
• Een afdeling kan contacten leggen en onderhouden met het lokale beleid en zo te proberen om de belangen van de fietsers in jouw gemeente zo hoog mogelijk op de agenda te plaatsen.
• Daarnaast kunnen lokale ​acties de fiets in de kijker plaatsen: een fietstocht voor de beleidsmakers, een fietstestdag, een fietsherstellingsactie… Dit kan samen met externe organisatoren zoals de lokale fietshandelaar, scholen, de gezinsbond…
• Ook het verzamelen van data​ kan een belangrijke activiteit zijn​. Zo kunnen afdelingen meewerken aan de Fietstelweek, knelpunten in kaart brengen of een gedragsanalyse opzetten om een bepaald gedrag bij fietsers na te gaan. Deze cijfers kunnen lokale afdelingen helpen om knelprunten objectief in kaart te brengen en oplossingen aan te bieden hun gemeentebestuur en helpen ook om een algemeen beeld van de fiets(er) in Vlaanderen en Brussel op te bouwen.
• Lokale afdelingen kunnen via de lokale pers, Facebook, Twitter communiceren over lokale activiteiten en hun lobbywerk.

Wat een lokale afdeling precies doet en op welke van deze aspecten ze zich focussen, bepalen ze vooral zelf naargelang de goesting en draagkracht die in de groep aanwezig is.

Hoe verloopt de opstart van een nieuwe Fietsersbond-afdeling?

• Stap één: check of er al een afdeling bestaat. Op​ fietsersbond.be/in-je-buurt kan je ​nagaan of er al een lokale afdeling in je buurt bestaat​​. Zo ja, dan kan je de lokale verantwoordelijke rechtstreeks contacteren. Zo nee, lees dan zeker verder. Hieronder staat beschreven hoe we meestal te werk gaan bij de opstart van een nieuwe afdeling.
• Stap twee: we organiseren samen een opstartbijeenkomst. Dit is een open infosessie voor alle mogelijke geïnteresseerden in je stad of gemeente. De vergaderlocatie (bijvoorbeeld een zaaltje van de gemeente of parochie) hiervoor zoeken jullie zelf. Van zodra de plaats en datum (meestal op een weekavond om 20u) vast staan, sturen wij vanuit het secretariaat een uitnodiging naar alle leden en oud-leden van de Fietsersbond in jouw gemeente. Om zoveel mogelijk mensen te bereiken vragen wij aan de initiatiefnemers om zelf ook te communiceren via sociale media, de lokale krant, scholen...
• Stap drie: de opstartbijeenkomst. De coördinator van de lokale afdelingen (Thijs Gillis) geeft een presentatie van ongeveer een uur (zie dit voorbeeld), waarin uitgelegd wordt wat de Fietsersbond is en wat de rol van de lokale afdelingen kan zijn. Op het einde van de avond zitten we rond de tafel, stelt iedereen zichzelf even voor en bekijken we wie welke rol wil opnemen. Indien er minstens zes vrijwilligers zijn die zich willen engageren, wordt de afdeling effectief opgestart en voorgedragen op de volgende algemene vergadering van de Fietsersbond (in maart of november). Vanaf dan kan je afdeling echt beginnen groeien. Want het spreekt voor zich: hoe meer vrijwilligers, hoe meer beleidswerk, acties en activiteiten jullie kunnen doen.
• Stap vier: op eigen benen staan. Nu is het aan de vrijwilligers zelf om een structuur een regelmaat te vinden die voor hen werkt. Zaken die jullie op volgende vergaderingen kunnen bespreken zijn: hoe pakken jullie het lobbywerk aan (wie zetelt in welke raden, hoe bouwen jullie een constructieve samenwerking met gemeentebestuur uit, hoe brengen jullie knelpunten en oplossingen in kaart, wat is een eerste goede actie en een goed moment om als Fietsersbond afdeling naar buiten te komen…

Hoe wordt je afdeling ondersteund door het centrale Fietsersbond-team?

• Bij de opstart krijgen jullie een communicatiepakket -met jullie lokale logo, folders en flyers, een beachvlag, Fietsersbond-feestvlagjes…
• Bovendien krijgen jullie een plek op onze website (fietsersbond.be/afdeling​) die jullie zelf kunnen aanvullen en een e-mailadres (afdeling@fietsersbond.be​).
• Jullie kunnen altijd vragen om informatie en advies rond (fiets-)beleid of met concrete vragen rond dossiers of mobiliteit.
• Als jullie een lokaal 'Een fiets voor iedereen'-project uitvoeren, kunnen jullie financiële en professionele ondersteuning krijgen (als het project goedgekeurd is).
• Doorheen het jaar kan je vormingen volgen rond mobiliteit, communicatie, ledenwerving… Deze worden meestal online op een weekavond georganiseerd. De andere afdelingen en de leden worden ook uitgenodigd, zodat er veel kennis en informatie wordt uitgewisseld.
• Wij houden jullie op de hoogte via de maandelijkse vrijwilligersnieuwsbrief. Een dashboard met een terugblik van het beleidswerk en de acties van de voorbije maand en een afdelingsnieuwsbrief met campagnes, beleidsnieuws, events en vormingen in de (nabije) toekomst. We streven ernaar dat jullie steeds als eerste worden geïnformeerd.
• Jullie ontvangen campagnemateriaal rond nationale fiets- en/of mobiliteitsacties en campagnes (bijvoorbeeld: Applausdag, Spitstest, Fietstelweek, Week van de Mobiliteit…).
• Jullie krijgen een beperkte financiële ondersteuning om acties en activiteiten te organiseren. Die wordt berekend op basis van het jaarlijks werkingsverslag en het aantal leden.
• Van zodra jullie van start gegaan zijn, krijgen jullie ook toegang tot ons ledenbestand, zodat jullie zelf kunnen opvolgen wie er lid is in jullie gemeente en hen kunnen uitnodigen voor jullie activiteiten.

Wat verwachten wij van de lokale afdelingen?

• De structuur bepaalt een afdeling zelf. Er hoeft geen formele structuur te zijn. We verwachten wel dat er iemand op de voorgrond wil treden als contactpersoon en perscontact (dit mag dezelfde persoon zijn, of twee aparte personen). Daarnaast zijn er ook nog een aantal rollen die men kan opnemen. Zo zijn een aantal mogelijke rollen: lobbywerk, organisatie acties, communicatie, financiën beheren, ledenopvolging, materiaalbeheer, samenwerking met andere organisaties of initiatieven… Aan de lokale vrijwilligers om te bepalen wat ze graag doen.
• De Fietsersbond staat open voor alle democratische partijen. Daarom is een onafhankelijke, open en politiek neutrale uitstraling noodzakelijk. Actieve vrijwilligers met een politiek engagement kunnen dus wel een rol spelen, maar achter de schermen en niet op de voorgrond als verantwoordelijke of perscontact.
• Je hoeft geen lid te zijn om actieve vrijwilliger zijn binnen een lokale afdeling. Anderzijds worden de meeste vrijwilligers wel lid om zo de werking te ondersteunen. Niet alleen werken de mensen van het secretariaat ter ondersteuning van de lokale afdelingen, ook vloeit een deel van het lidgeld terug naar de lokale afdelingen. Daarnaast krijgen leden ook een aantal voordelen en kunnen ze deelnemen aan onze vormingen. Lid worden kan via deze link: https://www.fietsersbond.be/ikwordlid.
• Ten slotte vragen wij een aantal concrete zaken. Hou ons op de hoogte van jullie lokale werking, werk mee aan nationale campagnes, en dien een jaarlijks werkingsverslag in.

En dan zijn we vertrokken om te wegen op lokaal fietsbeleid en fietsen vanzelfsprekend te maken.

Heb je er zin in gekregen? Dan helpen we je om een afdeling op te richten!
Contacteer Thijs Gillis (via mail: thijs.gillis@fietsersbond.beof telefoon: 0476 80 21 20)