De code van de openbare weg werd op maandag 3 juni 2024 ondertekend. Deze code legt de vernieuwde verkeersregels vast die vanaf 1 september 2026 in werking zullen treden.  De Fietsersbond verwelkomt de positieve aanpassingen voor de fiets, al ligt er nog heel wat werk opdat alle weggebruikers effectief mee zijn. 

Niet langer de auto centraal

Bijna 5 decennia, zo oud is de Wegcode, het kader dat onze verkeersregels vastlegt. Tussen 1975 en vandaag is er heel wat veranderd. Terwijl vroeger de auto vaak centraal stond, kijken we vandaag anders naar onze straten, pleinen en openbare weg, die zijn van iedereen. Verkeersregels mogen niet ontworpen worden vanuit het perspectief van de automobilist, maar moeten rekening houden met alle weggebruikers. 

De Fietsersbond pleit consequent om beter rekening te houden met de fiets als deel van verkeer. We zijn dan ook verheugd dat met deze nieuwe code een antwoord wordt gegeven aan de steeds belangrijkere plek die de fiets inneemt op de openbare weg. 

“We zijn blij dat er na bijna 20 jaar overleg over die modernisering nu ook eindelijk resultaat is. Een nieuwe code van de openbare weg die afstand neemt van het voorruitperspectief en waar rekening gehouden wordt met de actieve weggebruikers, fietsers en voetgangers.” Aldus woordvoerder Wies Callens.

Positieve aanpassingen voor de fiets

De nieuwe Code van de openbare weg is een lijvig document. We pikken er vier nieuwe maatregelen uit die we als Fietsersbond in het bijzonder verwelkomen:

• Vierkant groen. 
  Bij vierkant groen is het mogelijk om een kruispunt diagonaal over te steken. Mits goed toegepast zal dit de veiligheid voor fietsers verbeteren. Het vermijdt tevens dat fietsers in twee keer moeten oversteken. Deze regel is voor vele fietsers niet nieuw en wordt al in de praktijk toegepast, nu wordt ze ook geofficialiseerd. 
• Nieuw verkeersbord niet verplicht fietspad
  Dit blauw rechthoekig verkeersbord met een fietslogo geeft aan dat het gebruik van het fietspad hier optioneel is. Dit beantwoordt aan de noden van verschillende typen fietsers: De één wilt vlot kunnen doorfietsen, de ander voelt zich veiliger weg van het drukke autoverkeer. De keuze is vrij.
• Nieuw verkeersbord B22 
  Er bestond reeds een verkeersbord dat toestemming gaf tot rechtdoor en rechtsaf door rood of oranje. Voortaan zullen fietsers ook linksaf kunnen, mits ze natuurlijk eerst voorrang geven aan andere weggebruikers.
• Een verbod op stilstaan op fietspaden.
  Vandaag bestaat het verbod op parkeren, maar ook kort stilstaan kan voor heel wat problemen zorgen. Iedere fietser weet, niets vervelender dan een doorgang die versperd wordt. Het noopt tot manoeuvres die de veiligheid in het gedrang brengen.

En nu?

Naast de federale, Belgische code van de openbare weg komen er ook gewestelijke codes. Vlaanderen, Brussel en Wallonië werken momenteel hun codes af voor de verkeersregels waarvoor zij bevoegd zijn. Het betreft bijvoorbeeld alles wat met snelheid te maken heeft. Deze teksten zullen de komende maanden bekend worden en net als de code van de openbare weg op 1 september 2026 tegelijkertijd in voege treden.

Daarnaast moet een vertaalslag gemaakt worden naar de wegbeheerders, de instanties die instaan voor de inrichting van onze openbare wegen. Waar moeten de nieuwe verkeersborden komen? Wat is het impact op de inrichting van nieuwe elementen in de code?

Tot slot zijn er de weggebruikers, jij en ik die onderweg zijn naar onze bestemming. De nieuwe verkeersregels zullen maar effect hebben als alle weggebruikers op de hoogte zijn en de handhaving volgt. De Fietsersbond is alvast partner om zo goed mogelijk de fietsers te informeren.