Met 13.500 kilometer in de benen kwam Manon Brulard in december 2019 aan in Tokio. 11 maanden eerder was ze samen met haar vriend Dries vertrokken vanaf de Grote Markt in Brussel. Over de reis maakte ze de film “Women Don’t Cycle”, waarin ze meerdere fietsende vrouwen spreekt om te horen hoe zij fietsen beleven in hun land. Maar ook dichter bij huis weet ze er een avontuur van te maken.

Dit artikel stond in Veelo magazine voor leden van de Fietsersbond. Wil je ook het Veelomagazine in je bus?
Word lid van de grootste fietscommunity!

Speciaal voorbereid op een lange fietsreis was Manon niet. Ze was al eens van Toulouse naar Barcelona gefietst, maar fietsend naar Tokio… dat zou wel een ander paar mouwen worden. Een jaar lang waren ze vooral bezig met de praktische zaken: hun appartement verhuren, het juiste materiaal zoeken en aankopen. Maar een speciale fysieke training deed ze niet. En dat merkte ze wel de eerste dagen op het zadel: “Mijn lichaam protesteerde: ‘Hallo, eerst zet je me 10 jaar achter een computer en nu moet ik ineens dit doen?’ Maar ik merkte al snel dat ik sterker en fitter werd, wat een superfijn gevoel is dat ik niet echt kende.”

Ze is trots op de kilometers die ze heeft afgelegd, maar dat is volgens haar niet de grootste verrassing. Want wat de reis het meest teweeg bracht zit vanbinnen. “Mijn glimlach veranderde letterlijk doorheen de reis, ik keek zoveel opener en vrolijker bij aankomst in Tokio!” Ook had het een effect op haar relatie met Dries. Zo lang zo dicht bij elkaar zijn maakte dat ze elkaar door en door leerden kennen. Af en toe was hij ook echt haar reddingsboei. “Toen we door het lege, eenzame niets van de Turkmeense woestijn fietsten was zijn rug, zijn achterwiel voor mij het enige waar ik hoop uit haalde. Ik bleef er maar naar kijken want anders werd ik zo overmand door eenzaamheid. Zonder hem had ik die 500 kilometer nooit kunnen afleggen daar.”

Het parcours naar Japan was bewust gekozen vanwege de veranderende landschappen langs de route. In de film reis je mee terwijl ze bossen doorkruisen, langs rivieren slingeren, over bergen ploeteren en door woestijnen sjezen. Onderweg verandert het uitzicht, de taal en het eten, maar blijven de ontmoetingen met mensen warm, gastvrij en vrolijk. Reizen op de fiets is volgens Manon een manier van reizen die de ultieme reiservaringen mogelijk maakt: “Het is zo anders dan snel reizen in een bus, of trein of vliegtuig. Vanaf de fiets zie je alles vanop oogniveau. Je kunt niet anders dan de interactie met je omgeving aangaan, je opgenomen voelen in het landschap, een praatje slaan met iemand langs de weg.” Dat hoeft overigens niet altijd naar een verre bestemming als Tokio te zijn. “Als ik nu op de fiets spring om naar het Pajottenland te fietsen ga ik gegarandeerd iemand tegenkomen om tegen te babbelen. Fietsen verbindt!”

Wie goed oplet tijdens het bekijken van de film ziet dat Manon de hele weg aflegt met het fietsplaatje “Born to Bike” van de Fietsersbond. Onderweg bleek het een perfecte ijsbreker. “Mensen kwamen lachend op me af en wezen naar het plaatje: “Born to Bike? Me too!”.

Op de vraag hoeveel ze had meegebracht op reis lacht Manon: “Niet zoveel eigenlijk! Je neemt een klein beetje elke ruimte van thuis mee. Wat kookgerei en je hebt een keukentje, een tent en slaapgerief als slaapkamer. En als dressing? De regel van twee hé! Twee truitjes, twee onderbroeken, twee broeken, enzovoort. Ik droeg de hele reis lang ondertruitjes van merinowol”. Ze trekt haar hemdje tevoorschijn: “hiermee ben ik zelfs Tokio binnen gefietst! Die wol is antibacterieel en hoef je dus amper te wassen.”

Bij vertrek is Manon vooral benieuwd hoe vrouwen in de landen waar ze doorheen komt het fietsen beleven. Met een camera in haar tas trekt ze dan ook op pad om fietsende vrouwen te spreken over hun ervaringen. Het was de eerste keer dat ze een film maakte “ik heb álle beginnersfouten gemaakt”, maar ze gelooft sterk in het principe dat “doen de beste manier van denken is.” En zo groeide haar zelfvertrouwen.

Zo ook de Hongaarse fietskoerier Emma die vertelt dat het fietsen met zware lasten haar trots en zelfverzekerd maakt: “Voor mij is het positief, want ik kan bewijzen dat ik een sterke vrouw ben en dat anderen het accepteren. Bovendien heeft fietsen me veel meer zelfvertrouwen gegeven, ook in andere aspecten van mijn leven”.

In Istanboel ontmoeten we Zeynep die hard lobbyt voor veilige fietsinfrastructuur, vanuit een vrouwenperspectief. Gehoord worden is moeilijk omdat de overheid eerder geneigd is te luisteren naar de luidruchtige mannen die de fietsgemeenschap in Turkije domineren. Waar de mannen een vuist maken voor een fietsoversteek over de Bosporusbrug, pleit zij juist voor iets anders: “Wij willen veilige straten om te fietsen, en om met een gerust hart te kunnen fietsen met onze kinderen. Dát is de prioriteit voor fietsende vrouwen.”

Het halen van de verre eindbestemming was leuk, maar bij lange na niet het doel van de reis. Uiteindelijk was Manon uiteraard trots en blij om te merken dat haar lichaam haar zo ver had kunnen dragen. “Maar wat mij het meest verraste aan deze reis was hoeveel het me heeft veranderd als persoon”, vertelt Manon. “Ik ben veel empathischer en opener geworden. Ik heb het gevoel dat ik mensen beter begrijp. Ik zag dat er een verschil bestaat tussen de mensen die in een land wonen en de mensen die een land besturen.” Vooral in Iran viel dat op. Daar ontmoeten we Shima, die 400 dagen het land rondfietste met haar baby van 8 maanden en haar man. Zelf is zij ervan overtuigd dat fietsen in Iran als vrouw niet zo lastig is. “Er is vooral een beeld dat jullie hebben, maar onze realiteit is anders. Net zoals wij dingen horen over jullie land, terwijl jullie realiteit waarschijnlijk ook ander is.”

Op de website womendontcycle.com kun je zien waar de film vertoond zal worden. Of vraag zelf een screening aan met Manon!

Met hun terugkomst in december 2019, zijn Manon en Dries nét op tijd thuis om de chaos van de coronapandemie te ontwijken. Die eerste weken in lockdown zitten ze bij de ouders van Dries in de buurt van Brussel te genieten in de tuin als er een idee in hun hoofd springt. Zo halsoverkop verliefd als ze waren op langzaam reizen, en zo blij met de ruimte die de tuin hen daar biedt krijgen ze een plannetje. “We lanceerden een oproep via sociale media met de vraag of iemand misschien in de tuin zou willen blijven slapen na een dag fietsen of wandelen. Het idee voor “Welcome To My Garden” was geboren. Het bleek een enorm succes: spontaan begonnen anderen ook hún tuin aan te bieden.” Daarop maakten ze een online kaartje aan met al die adressen waar wandelaars en fietsers gratis kunnen blijven slapen. Binnen de kortste keren waren er 50 tuinen beschikbaar. Snel werd duidelijk dat er een platform voor gebouwd moest worden. “Sindsdien zijn we eigenlijk constant bezig met het verbeteren van de website”.

“Het fijne is om te horen hoe mensen genieten van het aanbieden van hun tuin. Er zijn mensen die zelf niet meer kunnen reizen en zeggen ‘ik kan niet meer op vakantie, dus ik laat vakantie naar mij toe komen’.

Je tuin aanbieden of je tent gratis plaatsen in een tuin? Surf naar welcometomygarden.org

Het idee van vakanties dicht bij huis laat hen niet los. Nóg een jaar later komen ze met een tweede project: Slowby. Als een soort reisbureau nemen ze het plannen van trage reizen uit handen. Perfect voor mensen die wel willen, maar nog niet zo goed weten hoe dat nou precies gaat, zo langzaam reizen. Slowby maakt het heerlijk simpel: je geeft aan voor hoeveel dagen je weg wilt, van welk station je wilt vertrekken en of je je eigen fiets zal gebruiken. Dan gaan de planners aan de slag. Drie dagen op voorhand krijg je het reisplan toegestuurd.

“In het eerste jaar hebben we zo’n 200 reizen in elkaar getimmerd voor anderen. Het grappige is dat we als Belgen ons land blijkbaar niet zo goed kennen. Er zijn Walen die zeggen ‘wauw ik wist niet dat Vlaanderen zo mooi was!’ Evengoed zijn er Vlamingen die enthousiast terugkomen en vertellen over de mooie plekken die ze in Wallonië hebben leren kennen door hun reis bij Slowby.” Voor Manon was het ook een ontdekkingstocht, hoewel ze nu wel veel adresjes kent. “Wist je bijvoorbeeld”, zegt ze met een twinkeling in haar ogen, “dat de buurt van Mons echt wel tof is om te fietsen? Voor Slowby maken we wel eens een route daar in de buurt, en dan sturen we mensen naar een nabijgelegen wijngaardje. Tijdens je fietsreis in de velden een kleine wijnproeverij meepikken, je voelt je zo in Frankrijk!”

Een trage reis op maat? Laat je meenemen door Manon en Dries op www.slowby.travel