Op vrijdag 2 oktober 2020 maakte de Vlaamse regering haar relanceplan bekend en daarin kon minister van mobiliteit Lydia Peeters uitpakken met groot nieuws. Het viel misschien een beetje tussen de plooien van al het nieuws rond de nieuwe en langverwachte federale regering: Maar liefst 335 miljoen euro is volgend jaar voorzien voor fietsinvesteringen in het gewest. Daarmee wordt in het tweede jaar van de regering al een belofte gerealiseerd uit het regeerakkoord: het steile groeipad naar 300 miljoen per jaar voor de fiets dat voorzien was tegen het einde van de legislatuur. Voor de duidelijkheid, dit jaar wordt 180 miljoen euro voorzien. Het is dus bijna een verdubbeling. De middelen komen deels vanuit het relanceplan rond de corona-crisis.

Bedankt en chapeau minister Peeters om dit nu al te realiseren!

Zoals aangetoond in allerlei tellingen, stelt ook de Fietsersbond vast dat door de crisis meer mensen fietsen en blijven fietsen. Meer investeren in de infrastructuur is dan ook een heel juiste beslissing. Deze vaststelling sluit perfect aan bij het laatste rapport over de staat van de fietspaden, waarmee AWV aantoonde dat er nog veel werk is. Meer budget kan hier echt in helpen om dat tandje sneller te schakelen.

Goed nieuws dus en misschien zetten we nu echt die grote stap vooruit.

Of toch niet helemaal. Als we even kijken naar wat er de voorbije jaren aangekondigd werd aan fietsinfrastructuur aan het begin van het jaar, en dan bekijken wat er effectief gerealiseerd werd van die beloofde miljoenen, dan zie je namelijk een groot verschil. De voorbije jaren werd vaak maar een goede helft van de aangekondigde projecten ook echt gerealiseerd. Dat wil zeggen dat er wel middelen voorzien zijn om projecten te doen, maar dat die projecten niet kunnen gerealiseerd worden bij gebrek aan mankracht of duidelijk plan om het snel uit te voeren.

Dat de Vlaamse administratie de laatste jaren onder de vorige minister al serieuze toeren heeft moeten uithalen om aan de vooropgestelde bedragen (138 miljoen toen bijvoorbeeld) te komen is geen geheim. Trucjes van de foor door bodemsaneringen en archeologische onderzoeken als fietsinfrastructuur te zien of de volledige onteigeningskosten op de fiets af te wentelen, zijn gekende en tegelijk ook pijnlijke fenomenen.

De grote vraag is dus of de administraties (in de eerste plaats AWV en ook de Vlaamse Waterweg) klaar zijn voor zo’n grote taak. Ze moeten immers die grote, kwaliteitsvolle projecten die ook ten volle voor de fiets zijn, klaar stomen en die volgend jaar ook effectief realiseren.

Bij deze doet de Fietsersbond dus een warme oproep in naam van alle fietsers in Vlaanderen (en ook in Brussel): Ga ervoor administraties! Kies nu resoluut voor de fiets en laat je niet meer uit je lood slaan. De minister toont de goodwill en maakt budget vrij. Lokale besturen staan ook te springen om meer te investeren. Ondersteun dit, maak dit mede mogelijk. Ga nu niet op de rem staan met allerlei procedures en regels die weer voor vertraging zullen zorgen. Pas die regels aan zodat het geld niet alleen aangekondigd wordt, maar ook effectief uitgegeven wordt en we op het terrein de verschillen zien. Dat zou pas echt een grote stap vooruit zijn.

Waar denken we dan concreet aan?

• Durf nu al een fietspad aan te leggen op een plek waar pas binnen vier jaar nieuwe rioleringen zullen komen. Dan gooi je binnen vier jaar de boel maar weer open, maar blijven wachten op projecten die ondergronds in de pijplijn zitten mag geen reden zijn om fietsvriendelijke en fietsveilige infrastructuur pas veel later uit te bouwen. Go for it.

• Durf in afwachting van grote plannen en onteigeningen, aanliggende fietspaden te beveiligen. Er bestaat daar een efficiënte truc voor: jerseys. Beton dus, wel niet op het fietspad, maar om een fysieke afscheiding te maken. Zet die nu snel in en verhoog zo het veiligheidsgevoel en de objectieve veiligheid. Zeker op de gewestwegen.

• Durf soepel te zijn bij het toekennen van subsidies aan lokale overheden die niet strikt tot het uitgetekende netwerk behoren. De Fietsersbond vraagt al lang om die netwerken aan te passen aan de huidige realiteit (en niet die van een lage ambitie uit het begin van de eeuw). Wacht daar nu niet op, want dan zijn we weer twee jaar verder. Werk samen met lokale overheden en maak via proefprojecten keuzes om extra missing links buiten de netwerken nu versneld te realiseren. 

• Durf de kennis van de fietsers en speciaal van de gekwalificeerde meetfietsers van de Fietsersbond te gebruiken. In de provincie Antwerpen weten we heel goed hoe het zit met de kwaliteit van de fietspaden op het BFF. Veel is ondermaats. Daar kan je snel de kwaliteit verbeteren door een nieuwe asfaltlaag die lekker bolt aan te leggen. En mag je dan ook meteen de bordjes “Weg in slechte staat” wegnemen. 

• Durf de koppeling te maken tussen de toeristische fietsroutes (knooppuntenroutes) en de functionele routes. Verhoog daar zeker de kwaliteit van de fietspaden. Op plekken waar de auto-intensiteit laag is kun je met fietssuggestiestroken snel een winst boeken. Leg die dan wel aan volgens de afmetingen die aanbevolen worden in het het fietsvademecum en niet, zoals nu te vaak gebeurde, te smal.

• Durf te investeren in een sluitende regelgeving rond venstertijden die overal in Vlaanderen, en ja, zeer zeker op de gewestwegen kan uitgerold worden. Een concreet aantal personeelsleden met focus hierop te laten werken, dat zien we als onderdeel van een fietsinvestering. Dit levert snel resultaat op en heeft een heel groot effect op verkeersveiligheid.

• Durf te investeren in jullie eigen mensen. Meer mankracht gekoppeld aan meer middelen levert altijd het beste resultaat op. Een sterk fietsteam verhoogt de daadkracht van de fietsmanager. Go for it.

De lijst is hiermee niet af.

Als belangenbehartiger wil de Fietsersbond met haar leden de voorstellen ook in detail bekijken en helpen uitwerken. Samen bieden wij jullie binnen enkele weken graag meer, concrete, over heel Vlaanderen gespreide voorstellen aan.

Onze lijstjes zijn in volle voorbereiding.
Neem ze in overweging. 

En dan kunnen we echt die stap vooruit zetten.