“Men zag de fietser als de verkeersdrempel van ’t stad”
Marc De Wael, Stijn De Vos en Birger Landuyt
Af en toe zetten we een Fietsersbond-afdeling in de kijker. Deze keer is het aan Tielt. Het verhaal van Tielt is er een van veel frustraties, maar ook van hoop. Wij spraken met oprichters Birger Landuyt en Marc De Wael.
Birger, jij hebt de fietsersbond in Tielt opgestart. Wat was je motivatie?
Birger: "Tijdens de vorige legislatuur zocht men in Tielt gemotiveerde mensen om in de verkeerscommissie te zetelen. Ik had mij daarvoor opgegeven, aangezien ik net daarvoor een dossier had opgesteld met een tiental te verbeteren fietspunten in Tielt."
"Ik heb zes jaar in die verkeerscommissie gezeteld, net als Marc, die zetelde als afgevaardigde voor de school van onze kinderen. Na zes jaar merkten we dat er weinig veranderd was: slechts één punt van dat dossier was aangepakt. We vonden dat we meer moesten doen voor de fietser in Tielt. Dat gebeurde via het oprichten van een lokale Fietsersbondafdeling."
Marc: "We hebben allebei ook relatief jonge kinderen. Tielt stond op de voorlaatste plaats in de rangschikking van Fietsgemeente 2020. Allemaal zaken die leiden tot frustratie en bijgevolg het oprichten van een Fietsersbond. Maar dat wou Birger niet helemaal alleen doen natuurlijk."
Birger: "Ja, ik heb je daar wat in meegesleurd, hé Marc (lacht). Tielt telt veel scholen en een paar zeer drukke gewestwegen die de stad doorkruisen. Men schermt soms met het feit dat men er weinig aan kan doen, maar als men wil kan men altijd iets doen. In de afgelopen vijftig jaar is er bijna niets veranderd. Ik herinner me nog een moment, een jaar of tien geleden, dat iemand van het stadsbestuur de vraag kreeg waarom er zo weinig voor de fietser gebeurt in Tielt. Zijn antwoord: 'de fietser is de verkeersdrempel van ‘t stad'. De fietser werd dus in feite gezien als iemand die het verkeer ophoudt en voor vertraging zorgt."
Fietsen in Tielt is dus zeer onveilig?
Birger: "Er zijn een aantal heel gevaarlijke punten, ja. Een berucht punt in Tielt is ‘de vierhoek’, een plaats waar twee gewestwegen samenkomen, pal in het centrum. We bestonden pas vier maanden als afdeling toen daar een dodelijk ongeval gebeurde. Net zoals men in Gent doet, hebben we dan een witte fiets geplaatst op de plaats van het ongeval. Ondertussen zijn we twee jaar verder en er is nog steeds niets veranderd. We hebben één keer een plan gezien, maar het sloeg nergens op."
Marc: "We hebben inderdaad de indruk dat bij het Agentschap Wegen en Verkeer doorstroming van autoverkeer en niet fietsveiligheid de hoogste prioriteit krijgt."
Birger: "Van alle invalswegen naar Tielt is er maar één met een gescheiden fietspad. Op al de rest is men gedoemd om op zogenaamde moordstrookjes te fietsen. Twaalf jaar lang al krijgen we het antwoord dat het dossier ‘lopende’ is. Dat is frustrerend. Bij het oprichten van onze afdeling zei een vriend van me, die vrijwilliger is in de afdeling van Gent: 'Proficiat met het oprichten van je afdeling, ik wens je veel geduld'."
Ondanks het probleem met infrastructuur kruipt de Tieltenaar op de fiets?
Marc: "In Tielt wordt er relatief weinig gefietst, maar je zit natuurlijk ook in een vicieuze cirkel. Omdat het onveilig is, durven mensen hun kinderen niet naar activiteiten te laten fietsen. Maar door in de auto te stappen draag je zelf bij aan die onveilige situatie. Op vlak van infrastructuur is er inderdaad weinig veranderd, waardoor ik begrip heb voor de ouders die hun kinderen niet met de fiets naar school of activiteiten durven laten gaan. Terwijl Tielt in feite een perfecte stad is om de fiets meer centraal te plaatsen. Ze is heel compact, er zijn veel scholen, muziekacademie, sport, handelaars - noem maar op - op een kleine oppervlakte. Tielt heeft dus een enorm potentieel, maar dat wordt absoluut niet benut."
Birger: "Er zijn ondertussen wel veel fietsers bijgekomen. Tien jaar geleden reed ik als enige rond met mijn bakfiets, nu zie je er al drie per school. Dat vergroot het draagvlak."
Marc: "Corona heeft die tendens nog versterkt, ook in Tielt. Door het groter aantal fietsers is er met andere woorden een momentum om wat te veranderen."
Hoe zien jullie de toekomst van fietsend Tielt tegemoet?
Birger: "De nieuwe legislatuur heeft flink ingezet op een nieuw mobiliteitsplan ten voordele van de fietser. We werden daarbij nauw betrokken door het stadsbestuur. We merken dat er in verschillende buurgemeenten al een dergelijk plan is uitgerold. In Tielt laat het voorlopig nog wat op zich wachten. Als dat mobiliteitsplan zou worden uitgevoerd, dan wonen we in een ander Tielt. En eenmaal je in die positieve vibe zit, dan komen er vanzelf meer fietsers. Het ene positieve signaal zet het andere in gang. We zijn hoopvol dat het stadsbestuur de durf heeft om dit mobiliteitsplan te implementeren. De wil en het draagvlak binnen de politiek in Tielt zijn er volgens mij althans."
Marc: "Vanaf het begin van de oprichting hebben we mensen proberen te mobiliseren en veel geïnvesteerd in lobbywerk. Niet alleen via de schepen van mobiliteit. We hebben onszelf ook uitgenodigd bij andere relevante werkgroepen en spreken vaak met de oppositie. Voor het mobiliteitsbureau Vectris, dat het mobiliteitsplan heeft uitgetekend, organiseerden we een fietstocht om de verschillende knelpunten te laten zien. Men ziet ons in Tielt met andere woorden als een volwaardige partner en men heeft ons van bij het begin betrokken bij dit nieuwe mobiliteitsplan. We hopen inderdaad dat het stadsbestuur de durf heeft om door te pakken."
