Woensdagochtend 20 november omstreeks 7u30  in Diepenbeek, maait een automobilist onder invloed van alcohol Els Smeyers van het fietspad. Al is dat fietspad veeleer een moordstrookje langs een baan waar auto’s 70 km/u mogen rijden. De bestuurder was eerder al veroordeeld voor rijden onder invloed. Er werd nooit overgegaan tot de installatie van een alcoholslot. Het drama was te vermijden.

“Rijden onder invloed is geen ongeval”

Zondag 17 november vanaf 14u verzamelen een 200-tal mensen in de druilende regen aan de Vijvers van Elsene voor een stille mars voor verkeersslachtoffers. Op hun borden zien we de foto van een jonge vrouw, Romane Pontello. Het bijhorend opschrift op de borden luidt: “Rijden onder invloed is geen ongeval”. Laten we doodslag in het verkeer opnemen in het wetboek van het strafrecht. De jonge studente Romane werd in 2023 van het leven beroofd door een chauffeur onder invloed van alcohol. De automobilist reed bovendien te snel.

Ook Raphael Bonneels is aanwezig op de stille mars. De 36-jarige man zit in een rolstoel en praat moeilijk. Als peuter werd hij het slachtoffer van een aanrijding. Zijn leven is een lange aaneenschakeling van revalidatiesessies. Hij neemt het woord met een duidelijke boodschap: “Mijn grootste hoop vandaag is echte verkeersveiligheid. We moeten radicaal optreden tegen de daders van verkeersgeweld en nalatig rijgedrag.”

Drie momentopnames en getuigenissen in één week tijd. Overdreven snelheid, gsm-gebruik achter het stuur en alcohol zijn dé killers in het verkeer. Het is inderdaad meer dan hoog tijd voor radicale actie.

Controles om menselijke drama’s te vermijden

Wat is er nodig om onze wegen alcoholvrij te maken? Dat is de vraag die de Panoreportage Onderweg onder invloed van 12 november 2024 stelt. Simpel! “Het verhogen van de controles en dus ook de pakkans,” pleit politierechter Ariane Braccio in de reportage. De journalisten van de VRT stellen echter vast dat er te weinig controles zijn op risicomomenten. Meer nog, terwijl politierechters vragen om meer controles, blijkt dat de federale politie minder controles uitvoert. En wat bij lokale politezones? Bij heel wat lokale zones worden de cijfers zelfs helemaal niet bijgehouden…

Els Smeyers, Romane Pontello, Raphael Bonneels … Deze menselijke drama’s zijn te vermijden door de pakkans te verhogen en de daders ook effectief uit het verkeer te halen. De Fietsersbond roept op om meer en strenger te controleren op snelheid, alcohol, drugs en gsm-gebruik achter het stuur. Regels handhaven om daarna ook de daders correct te vervolgen.

Een eis uit het memorandum van de Fietsersbond

Rijbewijs op punten om gevaarlijke chauffeurs aan de kant te zetten

Geen controle zonder gevolgen. Chauffeurs die een gevaar vormen voor de verkeersveiligheid in de samenleving, moeten uit het verkeer gehaald worden.  De Fietsersbond ziet het rijbewijs op punten als een doeltreffende maatregel. Het zorgt dat chauffeurs die regelmatig in de fout gaan – en daardoor ook vaker ongevallen veroorzaken – hun rijbewijs na verloop van tijd verliezen tenzij ze hun verkeersgedrag tijdig aanpassen. 

België is één van de laatste Europese landen waar zo’n systeem van progressief zwaardere straffen ontbreekt. Studies tonen nochtans aan dat het herhaaldelijk plegen van overtredingen een voorspellende factor is voor betrokkenheid bij crashes.

Aan Vlaamse kant hebben de politieke partijen het alvast begrepen. In het Vlaams regeerakkoord lezen we hoe het Gewest zich administratief klaarmaakt voor de invoering van een rijbewijs op punten. Al is deze maatregel federale materie. Ook de Franstalige partijen moeten snel overstag gaan zodat de volgende federale regering het rijbewijs op punten kan invoeren!

Een eis uit het memorandum van de Fietsersbond

Veilige fietsinfrastructuur om fietsers te beschermen

‘Moordstrookje’ werd in 2018 verkozen tot woord van het jaar. Sindsdien is er te weinig actie ondernomen om deze erg smalle gemarkeerde fietspaden aan te pakken. Langs gewestwegen waar auto’s snel rijden, zijn afgescheiden en voldoende brede fietspaden het absolute minimum om fietsers te beschermen. Het drama in Diepenbeek vond plaats op zo’n moordstrookje op een gewestweg.

Hoog tijd dus om eindelijk die typische Vlaamse steenwegen een toekomstgerichte facelift te geven. Deze gewestwegen zijn cruciaal voor mobiliteit, ze verbinden woonomgevingen, concentreren voorzieningen en winkels. Door te investeren in veilige fietspaden wordt tevens ingezet op het herverdelen van de ruimte, wat kansen biedt voor vergroening. Klimaatadaptatie én werken aan welzijn (zowel mentaal als fysiek door propere lucht) zorgen zo letterlijk voor meer ademruimte.

Een eis uit het memorandum van de Fietsersbond

Aangepaste wetgeving om de ernst van de misdaden te erkennen

De menselijke drama’s op onze wegen zijn geen ongelukken. Iemand doodrijden is geen ongelukkig toeval. De betrokken automobilisten die te snel of onder invloed rijden, zijn daders, en het wordt tijd om dat ook zo te benoemen.

De naasten van Romane Pontello lanceren een petitie om de term ‘doodslag in het verkeer’ toe te voegen in de strafwet. De notie van verkeersdoden ontbreekt vandaag in onze wetgeving. Door de ernst van de misdaden wettelijk vast te leggen, kunnen strengere straffen opgelegd worden. En vooral, het stelt een duidelijk signaal dat de samenleving niet langer wegkijkt bij doodslag in het verkeer.

Om gehoord te worden in het federaal parlement zijn 25.000 handtekeningen nodig, verdeeld over de drie gewesten. Er is vooral nog steun nodig uit Vlaanderen. Je tekent toch ook de petitie?

Noot: Als je doorklikt op de petitie dan zal je zien staan 'Voor de invoering van verkeersdoden in het strafwetboek'. Het betreft hier een manke vertaling uit het Frans die niet meer gewijzigd kon worden. Hiermee wordt wel degelijk 'doodslag in het verkeer' bedoeld.