Er verandert heel wat aan de wegcode vanaf 1 oktober 2022. Aangezien een goed geïnformeerde fietser er twee waard is, zetten we de belangrijkste veranderingen hieronder voor jou als fietser op een rij.

Middenrijbaan

De middenrijbaan zorgt voor een nieuwe indeling van de weg: in het midden één rijstrook voor gemotoriseerde voertuigen en aan weerszijden een gemarkeerde ruimte voor fietsers. De auto is verplicht om in het midden van de baan te rijden. Op het moment dat er een tegenligger is en auto’s elkaar moeten kruisen, mogen ze op de zijstrook rijden. Op voorwaarde natuurlijk dat op dat moment andere weggebruikers (fietsers en eventueel voetgangers) niet gehinderd worden. 

Deze middenrijbaan wordt geïntroduceerd als een oplossing voor wegen die te smal zijn om langs beide kanten een volwaardig fietspad te hebben, denk vooral aan landbouwwegen in het buitengebeid. Immers op een gemarkeerd fietspad zoals we ze goed kennen, mogen auto’s in geen geval rijden. Een alternatief is de gekleurde slemlaag en dus fietssuggestiestrook, maar aangezien dit geen reglementair fietspad is, mogen auto’s hier ten allen tijden over rijden. De zijstroken voor fietsers op een middenrijbaan zijn een soort gulden middenweg, ze wordt enkel door de auto gebruikt bij het kruisen met een tegenligger. 

Nu de middenrijbaan onderdeel is van de wegcode is het aan wegbeheerders zoals je lokale gemeente om ze al dan niet toe te passen. Vanuit de Fietsersbond roepen we op tot voorzichtigheid in de toepassing. Een recent onderzoek van Fietsberaad toont aan dat zo een middenrijbaan de veiligheid voor fietsers niet verhoogt. Meer onderzoek is nodig maar eerste testopstellingen tonen aan dat snelheid van automobilisten op een middenrijbaan verhoogt en dat fietsers meer op de kant van de rijbaan rijden. 

Waarschijnlijk zullen we deze wegmarkering niet zo snel in Vlaanderen zien verschijnen. Het komt nu in de wegcode omdat het Waals Gewest er vragende partij voor is. In het buitenland wordt dit al langer toegepast. Te bekijken of en hoe het in Vlaanderen zal worden ingevoerd.

Speed pedelecs

Speed pedelecs, je weet wel, die snelle elektrische fietsen waarmee je tot 45 kilometer per uur trapondersteuning krijgt. Met het stijgend aantal speed pedelecs op onze wegen in Vlaanderen blijven er uitdagingen, want wat is de plaats van de speed pedelec op de weg? Als Fietsersbond roepen we op om speed pedelecs zoveel mogelijk als fietsen te beschouwen. De wegcode evolueert nu ook steeds meer in die richting.

Daarnaast zullen speed pedelecs ook gebruik kunnen maken van de gedeelde zones D9 in een snelheidsregime van 50 km/u of minder. Die D9, dat is dat ronde blauwe verkeersbord dat duidelijk maakt dat dat deel van openbare weg voorbehouden is voor voetgangers en fietser. Aangezien het hier om een gedeelde ruimte gaat met voetgangers roepen we speed pedelecs, maar ook andere type fietsers, nadrukkelijk op om voorzichtig te zijn en de voetgangers te respecteren.

Delen van de openbare weg gesignaleerd door een D10 zijn nog steeds off limit voor speed pedelecs.

 

Velomobielen en ligfietsen 

Ken je ze, de velomobielen en ligfietsen? Op dit type fiets, het woord zegt het zelf, lig je. Het gewicht van de fietser wordt grotendeels gedragen door het stoeltje, de pedalen zitten vooraan. Door de bouw en de positie van de fietser, halen deze type fietser grotere snelheden dan een gewone fiets. Een velomobiel is dan weer een ligfiets met een carrosserie errond. Het ziet er enigszins futuristisch uit maar ze zijn heel aerodynamisch. 

Ze zijn vanaf 1 oktober net als de speed pedelec toegelaten op de rijbaan op rijstroken tot 50 km/u, ook als er een fietspad beschikbaar is. 

Afwisselend in de tijd parkeren voor verschillende voertuigen

Een nieuw verkeersbord E9j laat toe om op eenzelfde parkeerplaats het parkeren afwisselend in de tijd voor te behouden voor verschillende categorieën van voertuigen bijvoorbeeld fietsen en auto’s. Het idee is om de openbare ruimte beter te delen, bijvoorbeeld overdag een plek voor fietsers en 's avonds autoparkeren.

Het idee komt overgewaaid uit Kopenhagen. Overigens experimenteerde de stad Sint-Niklaas al succesvol met het concept nog voor het in het verkeersreglement werd opgenomen. Het is afwachten wat een bredere invoering geeft, zeker voor wat betreft handhaving.

En niet te vergeten

• Naast de verplichte lichten en reflectoren mogen fietsers voortaan ook gebruik maken van andere signalisatiemiddelen bevestigd aan de zijkant van de fiets. We denken hierbij bijvoorbeeld specifiek aan pinkers (of richtingaanwijzers) die aanduiden dat de fietser wil afslaan en naar welke richting precies
• Borden die het einde van de fietsstraat aanduiden, ook wel gekend als het verkeersbord F113, mogen terug gebruikt worden. Er was de afgelopen tijd wat commotie ontstaan daarrond en enkele politiezones (waaronder Gent) wou niet meer handhaven op vlak van inhaalverbod omwille van verwarring over de bordjes. Nu was dat eigenlijk al geen probleem en kon men wel handhaven, maar deze wijziging haalt alle onduidelijkheid ook weg.
• Het C23 verkeersbord dat vrachtwagens toegang verbiedt zal nu ook afgedwongen kunnen worden door ANPR-camera’s. Door de nummerplaten te registreren kunnen overtreders gestraft worden en zullen deze borden ook beter opgevolgd worden. Het vermijden van zwaar vrachtverkeer in drukke kernen zorgt voor meer verkeersveiligheid.