Met Spoorvisie 2040 publiceerde Federaal Minister van Mobiliteit Gilkinet een toekomstplan voor de Belgische spoorwegen. Het is een langetermijnvisie en een stappenplan dat overloopt van de ambitie. Na jaren van desinvesteren is de doelstelling om van het spoor terug de ruggengraat te maken van onze mobiliteit. Vanuit de Fietsersbond zien we heel wat positieve elementen. Nu is de boodschap om deze visie ook waar te maken. Laten we er niet enkel voor zorgen dat fietsen vanzelfsprekend is, maar dat ook de combinatie met de trein dat is.

Veilige, comfortabele en coherente fietsroutes de evidente keuze zijn voor kortere verplaatsingen. Voor langere verplaatsingen kan dan overgestapt worden op het openbaar vervoer. Fietsers zijn dus gebaat bij kwalitatieve spoordiensten. Essentieel is wel dat de trein maximaal rekening houdt met de noden van de fiets. Welke noden kent de treinfietser en biedt de Spoorvisie daar een antwoord op?

Kwalitatieve fietsenstallingen

De Fietsersbond vraagt kwalitatieve fietsenstallingen in elk NMBS Station. Deze stalling liggen best zo dicht mogelijk bij de toegang tot de sporen, zijn beveiligd en voorzien ook plek voor buitenmaatse fietsen. De Spoorvisie komt aan deze vraag tegemoet. We citeren uit de tekst: “Er moeten fietsparkeerplaatsen komen in de nabijheid van de perrons en in een ruimte waar de sociale controle vandalisme of diefstal ontmoedigt. Dankzij fietsstallingen en -bogen kunnen de verschillende soorten fietsen worden gestald in optimale veiligheidsomstandigheden en beschermd tegen slecht weer. Er worden geleidelijk beveiligde fietsenstallingen met toegangscontrole ingericht, met behoud van gratis parkeerplaatsen”

Makkelijk je fiets meenemen op de trein

De Fietsersbond vraagt om makkelijk je fiets mee te nemen op de trein. Vandaag is het tarief om je fiets mee te nemen op de trein afgestemd op occasioneel gebruik en voor een langere afstand. Met het oog op groter gebruiksgemak en flexibiliteit kan tariefdifferentiatie voor kortere afstanden en een jaarabonnement om de fiets mee te nemen buiten de spitsuren kunnen een oplossing bieden. Ook hier komt de Spoorvisie de eis van de Fietsersbond tegemoet: “De combinatie van trein en fiets zal betaalbaar zijn, dankzij een aangepast en variabel tariefsysteem, afhankelijk van verschillende parameters (tijdstip van de dag, lengte van het traject, voorkeurstarieven, deelfietsen beschikbaar bij aankomst enz.).” Meer nog, in de toekomst wenst men ervoor te zorgen dat er meer plek is voor de fiets op de trein. Het gebruiksgemak wordt vergroot doordat je het aantal beschikbare plaatsen online kan nagaan en vooraf een plekje kan reserveren.

Betere toegankelijkheid voor de fiets in elk station

Om je fiets vlot mee te kunnen nemen op de trein moet ervoor gezorgd worden dat alle grote stations een lift hebben naar de perrons. In alle stations moeten fietsgoten voorzien worden bij de trappen. Wederom ligt de Spoorvisie in lijn met de vraag van de Fietsersbond, de tekst gaat zelf nog een stap verder: “De toegangen tot de perrons en tot de rijtuigen zullen zodanig worden ingericht dat de verschillende fietstypes en hun toebehoren (aanhangwagens, bagage) gemakkelijk kunnen worden in- en uitgeladen, veilig kunnen worden vastgemaakt en, in het geval van elektrische fietsen, zelfs tijdens de reis kunnen worden opgeladen.” 

Interoperabiliteit tussen deelfietssystemen en de trein

De meeste treinfietsers nemen hun fiets niet mee op de trein maar maken handig gebruik van een deelfiets. De Fietsersbond vraagt om te investeren in interoperabiliteit, om vervoer op maat aan te bieden waarbij de reiziger makkelijk kan overstappen op een deelfiets. De Spoorvisie belooft volop in te zetten op ‘Mobility as a service’ waarmee reizigers geïntegreerde multimodale oplossingen aangereikt kunnen krijgen. Via een handige app zal je verschillende mobiliteitsopties aangeboden krijgen, opties en tarieven van deelfietssystemen zul hier ook in verwerkt zitten.

Meer nog de ‘Mobility as a service’ -diensten zouden zo voorzien worden dat ze je maximaal aanzetten om een duurzame keuze te maken. De Spoorvisie heeft de ambitie om steevast de positieve milieu- en maatschappelijke effecten te belichten van de keuze voor de trein en/of fiets. Ook zal de app je wijzen dat de onzekerheid die gepaard gaat met het tijdstip van aankomst per vervoerswijze verschilt. Een auto kent verkeersopstoppingen, een fiets niet.  

Op naar een mooie trein-fiets toekomst?

De Spoorvisie trekt ten volle de kaart van de duurzame mobiliteit. De strategie komt tegemoet aan de vele noden van fietsers. Vanuit de Fietsersbond scharen we ons dan ook ten volle achter deze visie. De eerste stap is gezet: een gedragen visie zwart wit op papier. Laten we hier nu ook volop in investeren en ervoor zorgen dat het geen dode letters blijven. We roepen de beleidsmakers van vandaag en morgen op dit plan ten volle uit te voeren.