‘Helft van de fietspaden voldoet niet’, zo kopt De Standaard vandaag. Dat blijkt uit cijfers van een rapport van het Agentschap Wegen en Verkeer van 2017. Tegelijk gaf de nieuwe minister MOW Lydia Peeters gisteren een nieuwe dynamische zwarte puntenlijst vrij: een stijging van 213 naar 314 zwarte punten in Vlaanderen. Niets nieuws of verrassend voor de Fietsersbond. 

Om de achterstand versneld weg te werken en zwarte punten aan te pakken, eisen we:  Echte quick wins om zwarte punten weg te werken (betonblokken of paaltjes langs moordstrookjes), 60% van het budget voor fietsinfrastructuur in 2020 voor het aanpassen van bestaande fietspaden die ondermaats zijn en verkeersveiligheid als prioriteit boven doorstroming bij verkeerslichten. En, herwerk het Fietsfonds zodat lokale besturen meer gestimuleerd worden om mee te werken aan een fietsveilig Vlaanderen. 

Vanwaar de achterstand?

De cijfers uit het rapport van AWV zijn niet verrassend: slechts 43,6% van de fietspaden in Vlaams beheer zijn conform de normen die de Vlaamse overheid zichzelf oplegt. Of: meer dan de helft (56%) van de fietspaden zijn niet conform. Sinds 2011 is er een kleine verbetering: we groeien van 37,2 % naar 43,6%. Ondanks hogere investeringen onder de vorige Vlaamse regering, is het aantal kilometer aangepaste fietspaden de laatste jaren achteruit gegaan (van 333 km in 2011 tot 108 km in 2018). 

Tergend trage procedures, én de keuze om in fietsbruggen, fietstunnels en fietssnelwegen te investeren, zorgen ervoor dat de achterstand niet wordt weggewerkt. 

“Niemand heeft eigenlijk een probleem met fietspaden”. Aldus Karel Verhoeven in De Standaard. In zijn opiniestuk wijst hij op de geringe vooruitgang en de erg trage evolutie. "Als we dit al niet voor elkaar krijgen. Er is een maatschappelijk draagvlak voor, maar dat we er toch niet in slagen om de historische achterstand echt weg te werken en fietsers veilige infrastructuur te geven."

Meer nieuwe dynamische zwarte punten

Vanwaar de stijging? Verklaring: het aantal plekken waar voetgangers en fietsers betrokken zijn bij een ongeval wegen nu zwaarder door (x 1,7).  Uit analyse van de Fietsersbond blijkt echter dat er nieuwe punten in de lijst staan die al heel lang gekend zijn als een gevaarlijke plek voor actieve weggebruikers. 


Nog veel werk op de plank. Wake-up call. 

Geen grote verrassingen dus, AWV reageerde al met de boodschap dat er nog heel veel werk op de plank ligt. En dat klopt. Dat zeggen we ook al jaren.

Laat het alsjeblieft opnieuw een wake-up call zijn voor het beleid in Vlaanderen. Minister Peeters laat in haar beleidsnota een voluntarisme zien. Ze wil de dingen aanpakken, verhoogt het budget voor fietsinvesteringen en wil ook de gevaarlijke zwarte punten prioritair aanpakken. Ook voor de “grijze punten”, plekken waar geen ongevallen gebeuren omdat fietsers ze mijden omdat het te gevaarlijk is (subjectieve onveiligheid), heeft ze in haar beleidsnota uitgebreid aandacht.

Juiste en goede intenties. Maar we roepen wel op om concreet en versneld werk te maken van de volgende punten:

• Zet in op echte quick wins: waarom plaatsen we langs de zogenoemde “moordstrookjes” geen fysieke afscheiding met jerseys (betonblokken) of paaltjes in afwachting van lange onteigeningsprocedures om het probleem echt weg te werken?

• Voorzie 60% van het budget voor fietsinfrastructuur in 2020 voor het aanpassen van bestaande fietspaden die ondermaats zijn. Hou hierbij ook rekening met nieuwe noden rond maatvoering (bredere fietspaden) die zich opdringen.

• Geef verkeersveiligheid de prioriteit boven doorstroming bij verkeerslichten. Werk verder op het onderzoek van Fietsberaad en het Agentschap Wegen en Verkeer rond detectie van fietsers aan verkeerslichten om zo de veiligheid van de fietsers te garanderen en kan de doorstroming ook behouden blijven.

• Laat ons samen werken aan het in kaart brengen van de grijze punten (waar een subjectief onveiligheidsgevoel heerst bij fietsers) en die ook mee opnemen in het GIP. De Fietsersbond heeft die data en willen daar graag samen mee aan de slag gaan.

• Werk aan een duidelijk fietsroutenetwerk, durf het bestaande netwerk aanpassen aan de noden die er vandaag zijn en die rekening houden met de toekomst. 

De Fietsersbond roept de nieuwe minister ook op om snel het Fietsfonds (subsidieregeling die ook gemeenten een ondersteuning geeft om fietspaden aan te pakken) te herwerken en ook de lokale besturen mee te stimuleren om echt werk te maken van een verkeersveilig Vlaanderen. Met aandacht voor die vele fietsers die we in alle soorten meer en meer op de wegen zien verschijnen.