Het was even wachten op de volledige teksten van het regeerakkoord van de nieuwe Vlaamse regering. Maar deze middag waren ze dan eindelijk beschikbaar. Vanuit de Fietsersbond keken we met een heel specifieke fietsbril naar het document. We focusten ons op de fiets en de ambities voor de fiets in het nieuwe akkoord. We spreken hieronder dus enkel daarover en dan kunnen we enkel zeggen dat de Fietsersbond enthousiast is over de fiets-ambities in het nieuwe regeerakkoord. Met een driedubbel budget tegenover de vorige legislatuur (van 100 naar 300 miljoen euro per jaar) kan Vlaanderen eindelijk de historische achterstand van de voorbije 12 jaar beginnen wegwerken. Het zet hiermee de weg in naar een echt fietsklimaat.

De fiets wordt bevestigd als gamechanger en krijgt een belangrijke rol in het realiseren van de klimaatambities (waar de lat wel hoger moet komen te liggen). De bijdrage van de fiets in de modal split groeit. Voor de leek: dit wil zeggen dat er de ambitie is dat van alle verplaatsingen er 40% (in Vlaanderen) of 50% (in de vervoerregio’s Antwerpen, Gent en Vlaamse Rand) met de fiets, te voet of openbaar vervoer gebeuren. Om dit te realiseren is er een stevig budget nodig. 

Wat fietsen betreft, wordt één bedrag genoemd: 300 miljoen euro per jaar. Dat is een stevige verhoging: maal drie in vergelijking met het begin van de vorige legislatuur! De regering voegt eraan toe dat dit bedrag stelselmatig bereikt zal worden, dankzij een “steil groeipad”. Gezien de ongeziene urgentie op onze fietspaden, mogen wij niet wachten tot 2024 om dat bedrag te halen. Graag al vanaf 2021.

Er zal dus worden geïnvesteerd in meer en betere fietsinfrastructuur. Het regeerakkoord spreekt de ambitie uit om het fietsnetwerk ‘de nodige capaciteit’ te geven om de voorziene groei op te kunnen vangen. Onze vraag om fietsers meer ruimte te geven en te investeren in future proof infrastructuur lijkt hiermee beantwoord.

Naast meer fietsinfrastructuur komen er ook dynamische en slimme verkeerslichten. Die moeten conflictvrije regelingen mogelijk maken. In de toekomst zal blijken hoeveel kruispunten effectief conflictvrij voor fietsers zijn. Want in het akkoord staat expliciet dat doorstroming (voor gemotoriseerd verkeer) in rekening genomen moet worden. Uit ervaring, vrezen wij dat doorstroming zwaarder dan veiligheid zal wegen en dat conflictvrij voor fietsers enkel op papier zal bestaan.

Er komen niet alleen meer middelen voor de fiets, maar duidelijk ook een ambitieuzer, fietsgerichter beleid. Er zal worden ingezet op samenwerking met lokale overheden en andere gewesten (want de files stoppen niet aan de gewestgrens). De investeringen vanuit Vlaanderen zullen worden afgestemd worden op de investeringen van steden en gemeenten. Nog een grote stap vooruit is dat Vlaanderen mee werk zal maken om stads- en dorpskernen fietsvriendelijk te maken.

Ook de procedures om de fietsinfrastructuur aan te leggen worden herbekeken en waar mogelijk versneld. Een goede zaak, maar de Fietsersbond blijft wel voorzichtig: wat zal dit betekenen op vlak van inspraak voor burgers en bewegingen?

Ook op vlak van verkeersveiligheid is er heel wat aandacht voor de fiets. ‘Pak die zwarte fietspunten aan’, was onze vraag voor de verkiezingen - en zo staat het letterlijk in het regeerakkoord.

Meer fietsers betekent ook een groeiende nood aan meer kwalitatieve, veilige en vooral ook bewaakte fietsenstallingen. Maar behalve bij mobipunten wordt hier in het regeerakkoord niet over gesproken. 

Wat helemaal ontbreekt is een maatregel die zorgt voor een verlaging van de autodruk, zoals een slimme kilometerheffing voor personenwagens. Naast onveilige of ontbrekende infrastructuur is de autodruk voor heel wat bijna-fietsers nog een hoge drempel. Daar ontbreekt het de nieuwe regering dus aan moed en ambitie om die autodruk te verminderen. 

Deze ambitieuze doelstellingen realiseren in de volgende vijf jaar wordt een grote uitdaging voor de volgende minister. De Fietsersbond reikt de hand om samen die ambitie te realiseren, maar zal ook kritisch zijn wanneer doelstellingen niet gehaald worden.
Laat ons samen mikken op 2021 om echt al een beter fietsklimaat te realiseren voor het wereldkampioenschap wielrennen op de weg dat door Vlaanderen georganiseerd wordt (want ook dat staat in het regeerakkoord onder het hoofdstuk sport). 

We kijken er al naar uit.